13 yaşında baba olan ve şu anda 17 yaşında olan İngiliz Alfie Patten, şunları söylemişti: ‘Bir bebeğe sahip olmanın iyi olacağını düşündüm. Bunu nasıl karşılayacağımız üstünde ise hiç düşünmedim. Alfie’nin babası 45 yaşındaki Dennis Patten ise oğlunun durumun anormalliğini şimdilik idrak edemediğini. bir bebek sahibi olmakla alakalı olarak tek bildiği şeyin anne ve babasının kendine yardım edeceği olduğunu söylemişti. Küçük anne ise 2009 senesinde gazeteye yaptığı açıklamada, erkek dostuyla hekime gidip hamile olduğunu öğrendiğinde ağlamaya başladığını ve ne gerçekletireceğini bilmediğini ifade ederek, Hamile olduğunuzu öğrendiğinizde, tek düşündüğünüz şey ailenizin sizi öldüreceği oluyor‘ demişti. Çocuk yaşta evlilikTürkiye’de pek çok kız çocuğu, geleneksel toplumsal cinsiyet rolleri nedeniyle çocuk yaşta, erken ya da zorla evlendirilme (CEFM) riski ile karşı karşıya bulunmaktadır. Türkiye’de meşru evlenme yaşı 18’dir. Bununla eş güdümlü, çocuklar 17 yaşına bastıklarında ailelerinin ya da meşru vasilerinin izniyle evlenebilmektedirler. 16 yaşındaki çocuklar ise ‘istisnai hallerde ve hayati ehemmiyet arz eden bir gerekçenin olması şartıyla’ mahkemeden alınan özel izinle evlenebilmektedirler. Günümüzde evlilik yaşı giderek yükselse de Türkiye’de çocuk yaşta evlilikler hâlen bir sorundur. Bu durum; kız çocuklarına yönelik cinsiyet kalıpyargılarını pekiştiren ve onların eğitimlerine engel olan, sağlıklarını tehlikeye atan ve onları şiddet ve fakirlik riskine maruz bırakan toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir yansımasıdır. UNICEF Türkiye, çocuk yaşta evlilikleri engellemek, bu vakalarla mücadele etmek ve bunlara araya girmek etmek suretiyle siyaset yapımında, uygulamada, kaliteli hizmet sunumunda ve uygulamaların izlenmesinde kamu kurumları, mahalli yönetimler ve sivil toplum örgütleriyle eş güdümlü çalışmaktadır. UNICEF Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (AÇSHB) ile merkezi düzeyde işbirliği yapmaktadır; bu kapsamda ‘Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planı”nın hazırlanması ve uygulanmasında AÇSHB’ye teknik destek sunmaktadır. UNICEF ilaveten Gaziantep ve Kilis’te ‘çocuk yaşta evliliklerin önlenmesi amacıyla araya girmek modeli’ni uygulamaktadır. Söz hususu model, çocuk yaşta evlilikleri önlemek ve bunlara etkili şekilde araya girmek etmeye yönelik bir dizi ismim içermektedir. Bunlardan bazıları alçakta verilmektedir: çocuk yaşta evliliklere yol açan ana faktörleri belirleme etmek;çocuk yaşta evliliklerin ortadan kaldırılmasının önündeki engelleri belirleme etmek;risk altındaki ve/ya da evlendirilmiş çocukların belirleme edilmesi amacıyla lüzumlu mekanizmaları desteklemek;vaka idaresi sağlamak; sahip olunan hizmetleri haritalandırmak ve;çocuk yaşta evliliklerin önlenmesi ve bunlara araya girmek edilmesi amacıyla mahalli hizmet sağlayıcılarının kapasitelerini yükseltmek. Bu kapsamda eğitim personeli, din görevlileri, muhtarlar ve detaylı sektörlerde çalışan kamu görevlilerine yönelik kapsamlı eğitim uygulamaları geliştirilmiştir ve uygulanmaktadır. Toplumsal farkındalığı yükseltmek ve olumlu sosyal normların desteklenmesine katkı sağlamak amacıyla annelere, babalara ve ergen kız ve erkek çocuklarına yönelik toplum esaslı eğitimler dahil olmak üzere toplumsal dönüşüm merkezli bir dizi etkinlik düzenlenmektedir. Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi BM Ortak Programı” UNICEF koordinasyonunda IOM, UNFPA, UN Women ve UNHCR ile eş güdümlü yürütülmektedir. Söz hususu program, çocuk yaşta evliliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çabalarda çok sektörlü bir yaklaşımın benimsenmesini amaçlamaktadır. Ayrıca, bu hususta toplum düzeyinde olumlu sosyal normların desteklenmesi ve tutum değişikliğinin teşvik edilmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir.
