Yaklaşık iki ay evvelce yan daireme taşınan yeni komşularım, ilk bakışta sıradan bir aile gibi göründü. Taşındıkları günden itibaren selamlaşmalar dışında pek bir tesirleşimimiz olmamıştı. Ancak bir sabah işe giderken komşumla göz göze geldik. Göz temassi sosyal temaslerde mühim bir basamaktır; insanlar genelde bu ufak anlarda bir bağlantı hissederler ve sohbete başlamak amacıyla bir fırsat doğar. Ben de bu anı değerlendirerek kibarlık icabı, yeni evlerine alışıp alışmadıklarını sordum. Sohbet kısa ve sıradandı, ama mühim bir ilerleme oldu: Adam beni bir akşam yemeğine çağrı etti. Bu çağrı üstüne kafamda bir sürü fikir dönmeye başladı. Bu çağrı, yalnızca komşularla daha yakın bir temas kurmak amacıyla mi, yoksa diğer bir mana mı taşıyordu? Bekar olduğumu bilmesi ve yemeğe gelmemi istemesi, çağrıin mahiyeti ile alakalı soru işaretleri uyandırsa da, nezaket gereği öneriyi kabul ettim. Yalnız gitmenin tuhaf olma ihtimalini düşündüğüm amacıyla, iş yerinden bir arkadaşımı da çağrıe dahil ettim. Arkadaşım, fiziksel olarak ilgi çekici biriydi ve bu, yemek gecesinin dinamiklerine tesir edecek bir etken olabilirdi. Davetten Beklentiler ve Gerçekler O gece kapıyı komşumun eşi açtı. Şuana kadar onu hiç görmemiştim ve ilk izlenimim biraz muazzam oldu. Başı kapalı bir bayandı, fakat giysileri son derece ilgi çekiciydi. Dar eteği ve üstüne yapışan penyeyle, sosyal normlara alan okuyan bir görüntüsü vardı. Giyim tipi beni biraz afallattı, zira dışarıdan beklediğim imajla çelişiyordu. Yanımdaki arkadaşım da son derece şık giyinmişti; her iki bayanın da ilgi çekici görünümü, yemek çağrıinin atmosferini daha da değişik kıldı. Bir akşam yemeği çağrıi, genelde sosyal hiyerarşiler ve normlar çevresinde şekillenir. Davetin ev sahibi ile misafirler arasındaki tesirleşim şekli, sofradaki yiyecekler ve içecekler, hem de masa düzeni bile bu hiyerarşilerin bir göstergesi olabilir. Yemek başlamadan evvelceki kısa sohbetlerde, çağrıin daha rahat ve içten bir ton kazanacağını hissetmiştim. Ancak, adamın elinde bir kadeh viskiyle gelmesi, o anki beklentilerimi tamamiyle değiştirdi. Sosyal Dinamikler ve Çelişkiler Yemekte geride bıraktığımız diyaloglar, ortamın atmosferi ve insanların birbirleriyle olan tesirleşimleri, her vakit o anın dinamiklerine bağlıdır. Komşumun eşiyle alakalı ilk izlenimim, zihnimde birtakım sorular uyandırdı. Bir yandan başörtüsü gibi dini simgeler taşırken, öte yandan toplumda “çağdaş” olarak nitelendirilebilecek bir giyim tipi sergiliyordu. Bu iki karşıtlığın birleşimi, hem o anki sosyal durumun komplikelığını gösteriyor, hem de çağdaş toplumdaki değişik hayat tarzlarını bir araya getiren bir sahne oluşturuyordu. Bu tarz bir çağrıte, her bireyin giyim ve davranış biçimi, insanların birbirleri ile alakalı ilk izlenimlerini şekillendirir. Bu yüzden hem yanımda getirdiğim arkadaşımın, hem de ev sahibinin dış görünüşü, yemeğin atmosferi üstünde büyük bir tesire sahip oldu. Görüntülerin bu kadar ön planda olması, sosyal tesirleşimde yüzeyel algıların ne kadar mühim olduğunu bir kez daha kanıtladı. Davetin başlangıcında bütün bu izlenimler zihnimde dolaşırken, gerçekten masada daha derin bir sosyal temas ağının alana çıkacağını da hissediyordum. İç İçe Geçmiş Algılar Adamın viskiyle masaya dönmesi, kültürel olarak beklediğimden değişik bir tablo sundu. Çoğu insan amacıyla bir akşam yemeğinde alkol, içtenyeti artıran bir etken olabilir. Ancak, hem dini simgeler taşıyan bir ortamda alkolün sunulması, hem de giyimdeki karşıtlıklar, beni bu çağrı ile alakalı daha çok düşündürmeye sevk etti. Eşinin dış görünüşü ve davranışları, adamın rahat tavırlarıyla birleştiğinde, geleneksel normların ötesinde bir aile yapısına işaret ediyordu. Sohbet ilerledikçe, ev sahibi çiftin kendi aralarındaki dinamiği daha iyi izlenimleme fırsatım oldu. Birbirlerine karşı sergiledikleri rahatlık, dışarıdan görülen çelişkilerin gerçekten onların hayat tipinın bir parçası olduğunu gösteriyordu. Belki de dışarıdan bakıldığında bu kadar değişik görünen unsurlar, onların gözünde son derece natural ve uyumlu bir bütünü temsil ediyordu. Bu, toplumun dayattığı “uygunluk” kalıplarının ötesinde bir hayat tipine sahip olduklarını gösteren mühim bir işaretti. Sonuç: Beklenmedik Bir Deneyim Bu akşam yemeği çağrıi, başlangıçta sıradan bir komşuluk temassi gibi görünse de, gerçekten insanların hayat tarzları ve sosyal normlar ile alakalı çoğu derin izlenim yapmamı sağladı. Farklılıkların bir arada var olabileceği ve insanların kendi hayatlarına özgü kurallar kapsamında rahatlıkla yaşayabileceklerini bir kez daha fark ettim. Bu, insan temaslerinin ne kadar komplike ve çok katmanlı olduğunu gösteren mühim bir deneyimdi. Beklentilerim, bu çağrıin sonucunda tamamiyle değişmişti. Bu deneyim, toplumda birbirine karşıt gibi görünen hayat tarzlarının, bir araya gelince nasıl enteresan bir bütün oluşturabileceğini gösteriyor. Her ne kadar ilk başta muazzam unsurlarla karşılaşsam da, bu yemeğin sonrasında insanların hayatlarını nasıl yaşadıklarına dair daha çok empati geliştirdim. Sosyal normlar her vakit sabit değildir ve bir akşam yemeği, bu normların esneyebileceği alanlardan biri olabilir.
